Elektrik tesislerinde akımın istenmeyen bir seviyeye yükselmesi durumunda devreyi açan bir elemandır. Elektrik tesislerinde sigortalar bilinçli olarak bırakılan zayıf noktalardır. Bir arıza durumunda bu zayıf nokta atarak tesis enerjisiz kalır. Sigortalar aşırı yüklenme ve kısa devrelere karşı tesisi korurlar. Ayrıca sigortaların anma akımı, kablo iletken sıcaklığının 70 C deki taşıdığı akım değerinin aşmamalıdır.
Elektrik enerjisine olan talep günbegün sürekli artmaktadır. Çıkan yangınların büyük bir kısmı elektrik kökenlidir. Yangınlar epeycene bir kısmı yanlış sigorta seçiminden kaynaklanmaktadır. Sigorta amperi gereğinden büyük seçildiğinde devreyi kesmesi gerekirken kesmez bunun sonucunda aşırı ısınma sonucunda yangınlar oluşur. Sigortaların seçiminin incelendiği bu çalışmanın sonucunda aşağıdaki önerilerde bulunulabilir.
- Işık linyelerinde normal tip sigorta yerine gecikmeli tip sigorta kullanılırsa elektrikli cihazlar bir arıza durumunda hasar görürler. Gene motor devrelerinde gecikmeli tip sigorta yerine normal tip sigorta seçildiğinde motor yol alma süresi içinde sigortalar devreyi keserler.
- Sigorta akımı yükün çekeceği hat akımına eşit veya daha büyük olmalıdır. Aksi taktirde sigorta zamansız devreyi acar.
- Sigortanın hattın taşıyacağı nominal akıma göre seçilmesi durumunda sigorta akımı hattın taşıyacağı nominal akım değerinden küçük olmalıdır.
- İletken kesitinin değiştiği yerlere mutlak surette sigorta konmalıdır.
- Koruma tedbirleri başta lüzumsuz bir harcama gibi gözükür. Bir arıza durumunda sistemin zarar görmeden korunması yapılan harcamaların haklılığını ortaya koyar.
- Günümüzde harmonik kaynakların artışı göz önünde bulundurularak, kompanzasyon tesislerinde kullanılan sigortalar nominal akımın 1.7 katı kadar seçilmelidir. Gene sigortalar atıyorsa tesiste kuvvetli dereceden harmonikler bulunmaktadır. Harmonikleri yok edecek filtre devreler mutlak surette kullanılmalıdır.
- Selektivite bir devrede sigortaların anma akımlarına göre en küçükten en büyüğe doğru sıralanmalarıdır.Selektiviteden amaç arızaya en yakın sigortanın devreyi kesmesini temin etmektir. IEC standardının eriyen telli sigortalar için koyduğu selektivite oranı ½ dir. Kaynaktan , şebeke uçlarına gidildikçe kablo kesit değişimlerinde sigorta nominal akımları ½ oranında değişecektir.
- Sigortaların bağlantı noktalarındaki temas dirençleri en aza indirilmelidir.
Yazının Devamı İçin TIKLAYINIZ
